مقایسه تأثیر طب فشاری و لمس بر سردردهای ناشی از بی حسی اسپاینال پس از سزارین

مقدمه: سردرد پس از سوراخ شدن سخت شامه یکی از مشکلات شایع بی­حسی نخاعی به ویژه در زنان تحت عمل جراحی سزارین است. بهتر است برای درمان اینگونه سردردها از روش­های غیر دارویی استفاده شود. یکی از روش­های کنترل غیر دارویی درد، استفاده از طب­فشاری است، اما تاکنون تأثیر آن بر سردردهای پس از بی­حسی اسپاینال بررسی نشده است. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر طب­فشاری و لمس بر سردردهای ناشی از بی­حسی اسپاینال در زنان تحت سزارین انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده با گروه کنترل در سال 1394 بر روی 90 نفر از زنانی که برای بی­حس کردن آن­ها جهت عمل سزارین از روش بی­حسی نخاعی نوع اسپاینال استفاده شده بود، در بیمارستان امیرالمومنین (ع) سمنان انجام شد. بیماران به طور تصادفی به گروه­های طب­فشاری، لمس و کنترل تقسیم شدند. شدت درد با استفاده از مقیاس اندازه­گیری بصری شدت درد سنجیده شد. سپس تغییرات شدت درد قبل و بعد از مداخله اندازه­گیری و ثبت گردید. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار آماری spss (نسخه 16) و آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، کروسکال­والیس، تی زوجی و آنووا انجام شد. میزان p کمتر از 01/0 معنی­دار در نظر گرفته شد. یافته­ها: میانگین نمره سردرد پس از بی­حسی نخاعی قبل از مداخله در گروه کنترل 47/1±43/4، در گروه لمس 65/1±48/4 و در گروه طب فشاری 72/1±73/4 بود که تفاوت آماری معنی­داری بین میانگین نمرات سردرد سه گروه مشاهده نشد (05/0p). همچنین پس از مداخله، میانگین نمرات سردرد گروه­ طب فشاری در مقایسه با گروه لمس به طور معنی­داری کاهش یافت (001/0>p). نتیجه­گیری: طب­فشاری در مقایسه با لمس، تأثیر بیشتری در کاهش شدت سردرد ناشی از بی­حسی اسپاینال در زنان تحت عمل جراحی سزارین دارد. بنابراین پیشنهاد می­شود از طب­فشاری در کنار سایر درمان­های مرسوم جهت کنترل و درمان اینگونه سردردها استفاده شود.